BỆNH GÚT

 

Định nghĩa

 Bệnh gút (gout) hay còn gọi là bệnh thống phong có đặc điềm là đau rất dữ dội các khớp. Llà một bệnh khớp do rối loạn chuyển hóa các nhân purin, một bệnh lý quan trọng nhất trong nhóm các bệnh khớp do tinh thể đưa đến tình trạng tăng acid uric trong máu và hậu quả của quá trình trên là sự lắng động các tinh thể muối urate ở các mô trong cơ thể.

Chẩn đoán

1. Tiêu chuẩn vàng: là tìm thấy tinh thể acid uric trong dịch khớp hoặc cặn lắng urate trong các tổ chức mô của cơ thể
2. Chẩn đáo các thể gút bao gồm:

Gút cấp:

1. Tiền sử có viêm cấp 1 khớp tiếp theo đó có những giai đoạn khỏi hoàn toàn không có triệu chứng.
2. Hiện tượng viêm đáp ứng tốt với Colchicin ( trong vòng 48 giờ) và không viêm khớp khác ( trong ít nhất 7 ngày).
3. Tăng acid uric máu > 420 umol/L ( hay> 7 mg/ dl).

Gút tiếp diễn

        Càng về sau đợt viêm cấp càng kéo dài, không tự khỏi, không thành cơn điển hình, biểu hiện ở nhiều khớp, đối xứng và để lại di chứng cứng khớp, teo cơ, hạn chế vận động…. khoảng cách giữa các cơn gút cấp thì hoàn toàn im lặng, khớp khỏi hoàn toàn. Khoảng cách giữa cơn đầu tiên và cơn thứ hai có thể từ vài tháng đến nhiều năm, thậm chí > 10 năm.

Gút mãn:

1.  Viêm nhiều khớp, có thể đối xứng, biếng dạng khớp, teo cơ, cứng khớp…
2.  Nốt tophi ở sụn vành tai, ở phần mềm cạnh khớp và quanh khớp,….
3. Biểu hiện toàn than ( thiếu máu mãn, suy thận mãn,…)

Điều trị

Mục đích điều trị

1.  Khống chế các đợt viêm khớp cấp
2. Ngừa tái phát
3. Kiểm soát tốt các bệnh kèm theo

Nguyên tắc điều trị

1. Khống chế các đợt viêm gút cấp càng nhanh, càng sớm càng tốt.
2. Làm giảm và duy trỉ acid uric máu ở mức cho phép.

• • Không sử dụng khi đợt viêm cấp
  • Bắt đầu ở liều thấp, tăng dần tới liều điều trị, sử dụng lien tục, không ngắt quãng.
  • Trong thời kỳ đầu cần dung kèm các thuốc ngùa cơn gút cấp.
  • Điều trị hạ acid uric máu lâu dài ở Bn có nốt tophi sau khi giải quết đợt cấp để phòng ngừa bệnh gút mạn tính.

3. Xem xét các bệnh đi kèm có ảnh hưởng đến tính an toàn và hiệu quả của việc lựa chọn thuốc kháng viêm để điền trị gút: chức năng thận, bệnh tim mạch, bệnh đường tiêu hóa, tiền căn sử dụng thuốc, dị ứng thuốc.

4. Các biện pháp hổ trợ như chườm lạnh, nghỉ ngơi khớp đau, và các thuốc giảm đau ( vd: Acetaminophen hoặc Opioids).

5.  Điều trị đợt gút cấp: NSAIDs, colchicine, glucocorticoids, thuốc sinh học ức chế Interleukin- 1

Phòng ngừa tái phát

1.  Colchicine liều thấp
2. Thời gian điều trị sự phòng ít nhất là 6 tháng
3.  Làm hạ acid uric: bằng chế độ dinh dưỡng
4. Thuốc làm giảm acid uric máu:

• • Thuốc chống tổng hợp acid uric: allopurinol, febuxostat
  • thuốc tăng thải acid uric khỏi cơ thể: Probenecid, sulfinpyrazone, Benzbromarone,
  • Pegloticase.